Bu tôi cũng quý, con bé ngoan, nhận làm con nuôi luôn. Vào thăm nó,tôi báo tin lão mất, nó không phản ứng gì, chỉ "ừ!" rồi hỏi sang chuyện con bé. Tôi hiểu tại sao nó lại phản ứng thế. Với lão, nó chỉ còn nghĩa, chứ tình thì hết. Hết từ rất lâu rồi, hết theo từng đợt đòn roi, theo từng vết sẹo trên người nó.

Tôi ra trường, nó ra tù, con bé thi lên cấp 3. Hai thằng ngồi đợi ở quán nước ngoài cổng trường im lặng. Tôi hỏi nó:

- Tao biết ngày ấy mày không làm chuyện ấy, sao mày lại nhận?

Nó không quay sang nhìn tôi mà chỉ nhìn chằm chằm vào cổng trường.

- không, là tao. Tao làm.

- Tại sao?

Tôi ngạc nhiên, mắt dán chặt vào miệng nó chờ đợi câu trả lời.

- Tao không làm, thì chúng nó giết ông ấy, con bé cũng chẳng được yên thân. Chúng nó toàn dân côn đồ, có thiết gì cái mạng đâu. Làm một vụ, trả cho ông ấy cái nghĩa. Không có ông ấy, thì chẳng có tao bây giờ. Tao chỉ lo cho con bé có mệnh hệ gì.

Tôi ngồi nheo mắt trong cái nắng đầu hè, khói thuốc hong vàng cả ngón tay.

- Mày còn giận ông ấy ko?

- Dù sao, ông ấy cũng là bố tao. Là máu mủ thì có giận mấy rồi cũng thôi, ông ấy cũng chẳng còn nữa, ông cũng khổ chứ sung sướng gì hơn anh em tao đâu...

Với nhiều người có lẽ sẽ chẳng thể chịu nổi cái cảnh sáng đi học, chiều đi làm thuê, tối về nơm nớp lo bị đánh ấy. Người ta sẽ hận, sẽ phản kháng giống như những bi kịch mà ta thường thấy. Nhưng nó thì không, nó nhịn và cam chịu vì nó vẫn coi người ấy là bố. Nó bảo: "Lúc tỉnh, ông ấy rất tử tế với anh em tao."Nó nhét vào tay tôi 2 chục. Nó cười, bảo trả tôi bữa trước đã mượn. Tôi không ngờ nó vẫn nhớ, mà tôi thì đã quên béng từ lâu. Với những thằng bạn như nó, tôi chẳng bao giờ tính toán, hơn thua điều gì. Tôi cười, nhìn nó.

- Mới ra trại mà lắm tiền thế à? Thôi, giữ lấy mà tiêu. Lúc khác.

Nó cười, nháy mắt tôi một cái rồi lại cầm nhét vào túi.

- Thế mày định làm gì bây giờ?

Tôi hỏi tiếp.

- Làm lại cuộc đời.

- Làm kiểu gì?

- Thi đại học. Tao vẫn muốn vào cái trường nào để anh em tao bớt cái khổ đi, mà làm mướn như ngày trước cực quá...

Phải rồi, làm mướn thì có bao giờ hết cực đâu. Trừ khi mình được trọng dụng. Mà muốn được trọng dụng thì phải có tài, có tài mới làm dễ đi được những việc khó, có tài tiếng nói mới có giá trị, và có tài mới sinh ra đức được. Chẳng bao giờ có chiều ngược lại. Tôi thấy ở thằng Sẹo thì có cả 2.

Tiếng trống báo kết thúc kỳ thi, cổng mở, bụi và tiếng ồn ào bài vở. Nó nhổn dậy nháo nhác tìm em. Nhìn nó gầy gò mà bóng đổ xuống lăn dài rộng thật. Nó dạy cho tôi cách đứng dậy sau vấp ngã, dù cuộc sống có tồi tệ đến thế nào đi chăng nữa. Nó dạy tôi cách sống chừng mực và điềm tĩnh trước những trận đòn, biết phân biệt những điều nên hay không nên làm để không bao giờ phải ân hận. Bằng ý chí và sức mạnh của bản thân mình, những lá bài dù có xấu thật, nhưng kết quả mới khẳng định được con người ra sao. Phải không Sẹo?

Cố lên thằng bạn tôi! Cố lên...

Đậu Thối